The Stack gathers high resolution scans of all extant manuscript testimonies and – in the form of a meta-edition – reproductions of relevant editions that have been published: From the editio princeps, that is the first ever printed version of the Confessio – edited by Sir James Ware in 1656 and based on the Irish and British manuscript copies only – up to the canonical version of the critical text established in the scholarly edition by Ludwig Bieler in 1950.
The Saint Patrick’s Confessio Hypertext Stack Project is funded under the Irish government Programme for Research in Third-Level Institutions (PRTLI), Cycle 4. It is part of the Humanities Serving Irish Society (HSIS) initiative, a partnership of equals committed to developing an inter-institutional research infrastructure for the humanities. The Hyperstack is one of two projects running at Royal Irish Academy under the label ADR, "Academy Digital Resources", supported by the Digital Humanities Observatory (DHO). (The second ADR project being the Doegen Project building up a digital archive of Irish dialect recordings).
The Hyperstack Project was conceived and is overseen by Dr Anthony Harvey, editor of the Royal Irish Academy Dictionary of Medieval Latin from Celtic Sources. Since September 2008 Dr Franz Fischer has been the postdoctoral researcher in charge. A series of collaborators facilitate the project and greatly enhance its value. Not least there is a postgrad intern for three months each summer.
The St Patrick’s Confessio Hypertext Stack Project aims to give Irish society as direct access as possible to the historical Patrick. In order to achieve this the project aims to build up a comprehensive digital research environment to make accessible to academic specialists, as well as to interested lay people, all the textual aspects of the real St Patrick’s own work.
F.Á.S. [Foilseacháin Ábhair Spioradálta]
All electronic text versions of St Patrick's Confessio and his his Letter to the Soldiers of Coroticus are structured in correspondence to the original Latin as established by N.J. White in his print edition from 1905 and as maintained in the 'canonical edition' by L. Bieler in 1950 in order to align the original with the translations paragraph by paragraph. Bibliographical references refer to the HyperStack bibliography.
Is é mo thuairisc
Is le mo laimh féin a scríobhas agus a chumas na briathra
seo lena dtabhairt agus lena síneadh agus lena gcur chun saighdiúirí
An lá i ndiaidh a n-ungtha le criosma agus éadach geal an bhaiste orthu—bhí an chumhracht fós ar a mbaithis agus ár agus slad a ndéanamh orthu go míthrócaireach leis an gclaíomh ag an dream réamhráite—chuir mé litir le sagart naofa, ar thugas teagasc do ó bhí sé ina leanbh, agus le cléirigh eile ag iarraidh orthu roinnt den chreich sin nó cuid de na cimí baiste a thabhairt dúinn. Magadh a rinneadar fúthu.
Dá bharr sin ní fios dom cé acu is mó is ábhar bróin dom:
na daoine a maraíodh nó iad sin atá gafa acu atá i ngreim daingean ag an diabhal.
Dá bhrí sin bíodh fhios ag gach aoinne gur eagal leis Dia nach bhfuil aon pháirt liomsa nó le Críost mo Dhia, a bhfuil taidhleoireacht ar a shon mar chúram orm, ag lucht fionghaile in aghaidh athar agus deárthar, faolta cíocracha atá ag alpadh pobal Dé mar bheadh arán ann. Mar adúradh, do léirscrios lucht an oilc do dhlí, a Thiama—dlí a bhí curtha aige go seoigh le gairid in Éirinn le teann trócaire, agus a raibh borradh faoi trí ghrásta Dé.
Ní ag forghabháil atá mé.
Tá páirt agam leo siúd a bhí glaoite agus réamh-chinnte aige chun an soiscéal a
chraoladh i measc géarleanúna nár bheag, fiú go himeall an domhain, bíodh is go
bhfuil ár namhaid i bhformad linn trí ansmacht
Dá bhrí sin, séard atá fúm a
chur ina luí oraibh thar gach ní, a naomha agus a ísle croí, nach gceadaítear
lútáil ar a leithéid nó bia nó deoch a chaitheamh in éineacht leo nó déirc a
ghlacadh uathu go ndéana siad leorghníomh do Dhia le haithrí dhian, agus le
sileadh deor, agus go saora siad seirbhísigh Dé agus ban-óglaigh bhaiste
Diúltaíonn an Té is Airde do thabhartais na n-olc. An té ofráileann íobairt as riar na mbocht, tá sé mar bheadh sé ag íobairt an mhic os comhair an athar. An t-ollmhaitheas, adeir Sé, atá bailithe aige san éagóir, caithfear amach as a ghoile é; tá aingeal an bháis a sciobadh leis, beidh confadh na ndragún a chéasadh, maróidh teanga na nathrach nimhe é, tá an tine dhomhúchta á loscadh. Mar an gcéanna: Is mairg dóibh sin a líonas iad féin le nithe nach leo, nó: Cén leas do dhuine an domhan uile a ghnóthú agus a anam féin a chailliúint?
B'fhadálach an scéal é gach
uile ní a chur trí chéile agus a insint, agus fainséisí a bhailiú i dtaobh a
leithéid de shaint ar fud an Dlí go léir. Is coir mharfach í an tsaint. Ná
santaigh cuid do chomharsan, ná maraigh. Ní thig le dúnmharfóir bheith i
gcuideachta
An é go dtáinig mé go
Agus, mura n-aithníonn mo mhuintir féin mé, ní fhaigheann fáidh onóir ina thír dhúchais. An é nach den aon bhanraigh sinn nó nach é an t-aon Dia atá mar athair againn, de réir mar atá ráite: An té nach bhfuil liom is im aghaidh atá sé, agus an té nach mbailíonn liom, ag scaipeadh atá sé. Ní ceart go mbeadh duine ag scrios agus an duine eile ag tógáil. Ní lorgaím an ní is liom. Ní domsa a bhuíochas ach do Dhia, a chuir an cúram seo im chroí go mbeinn ar dhuine de na fiagaithe nó de na hiascairí ar thairngir Dia fadó a dteacht ins na laethanta deiridh.
Tá olc ag daoine chugam. Céard a dhéanfas
mé, a Thiarna? Níl meas ar bith orm. Féach, tá do chuid caorach atá thart orm á
réabadh agus á bhfuadach agus is iad na gadaithe réamhráite is údar leis, ar
ordú
Cé acu de na naoimh nár
ghráin leis suairceas a dhéanamh nó fleadh a chaitheamh lena leithéidí? Tá a
dtithe lán acu le creich Chríostaithe marbh; is ar bhradáil a mhaireas siad. Ní
thuigeann siad, na truáin, gur nimh mharfach an bia atá á thairiscint acu dá
gcairde agus dá gclann mhac amhail nár thuig
Nós é atá ag Críostaithe Rómhánacha na Gaille
go gcuireann siad fir dheabhóideacha éirimiúla chun na
Ní mé céard a déarfas mé nó a labharofas mé a thuilleadh i
dtaobh clann Dé atá báisithe, iad sin ar theagmhiagh an claíomh go rí-chrua
leo. Séard atá scriofa: caoinigí le lucht caointe; agus arís: Má bhíonn brón
ar bhall amháin bíodh comhbhrón ar na baill go léir. Dá bhrí sin tá an Eaglais
ag éagaoineadh agus ag mairgnigh a clann mhac agus iníon nár mharaigh an claíomh
go fóill iad ach go
Ar an ábhar sin déarfaidh mé in ard mo ghutha go dobrónach doilíosach: A bhráithre
agus a chlann mhac is áille agus is ansa liom, agus a ghin mé i
Dá bhrí sin tá mé ag déanamh bróin agus róbhróin ar bhur son, a mhuintir is ansa liom, ach ina dhiaidh sin tá lúcháir ar mo chroí istigh; ní saothar in aisce a bhí agam agus ní raibh mo thaisteal gan toradh. Agus más uafásach dolabhartha an choir a thit amach, a bhuí le Dia sibh a bheith imithe den tsaol seo ar Pharrthas in bhur gcreidmhigh bhaiste. Is léir dom sibh: tá aghaidh tugtha agaibh ar an áit nach mbeidh oíche ann choíche na doilíos na bás a thuilleadh, ach beidh gliondar oraibh amhail gamhna a saorfaí ó gheimhle, agus gabhfaidh sibh de chosa ar lucht an oilc agus beidh siad ina luaithrigh faoi bhur gcosa.
Mar sin beidh réim agaibhse in éineacht leis na fáithe agus leis na mairtírigh. Bainfidh sibh amach na ríochta síoraí de réir mar thugann Seisean fianaise, ag rá dó: Tiocfaidh siad ón oirthear agus ón iarthar agus suífidh siad le hAbraham agus Isaac agus Iacób i ríocht na bhflaitheas. Lasmuigh a bheas madaí agus lucht asarlaíochta agus dúnmharfóirí. Agus: Lucht an mhionna bhréige, log na tine suthaine is dán dóibh. Ní gan fáth adeir an tAspal: an áit nach slán don fhíreán ach ar éigin, cén bhail a gheobhas an peacach agus an coirpeach a sháraíos an dlí air féin?
Ar an ábhar sin cá bhfeicfidh
Is é m'fhianaise os comhair Dé agus a Aingeal gur mar sin a bheas, de réir mar chuir Sé in iul dom aineolas. Ní hiad mo bhriathrasa ach briathar Dé agus na nAspal agus na bhfáithe atá foilsithe agam i Laidin, agus b'fhada riamh uathusan bréag a dhéanamh. An té a chreideas slánófar é, ach an té nach gcreidfidh daorfar é. Is é Dia aduirt.
Is í an achainí is mó atá agam ar cibé is seirbhíseach fonnmhar do Dhia go
dtabharfaidh sé an litir seo leis agus nach gceilfidh aoinne nó nach gcuirfidh
aoinne i bhfolach í ach, a mhalairt ar fad, go léifear os comhair an phobail go
léir i agus i láthair